چگونه ضد آفتاب را تمدید کنیم؟ بهترین زمان و اهمیت انجام آن
همه ما برای مراقبت از پوست خود کرم ضد آفتاب می‌زنیم، اما گاهی فراموش می‌کنیم که چطور و چه زمانی باید آن را تمدید کنیم. حقیقت این است که فقط یکبار زدن ضد آفتاب کافی نیست و تمدید منظم آن به همان اندازه اهمیت دارد. متخصصان پوست توصیه می‌کنند کرم ضد آفتاب را حداقل هر دو ساعت یکبار تمدید کنید تا لایه محافظتی روی پوست همواره فعال بماند. با این روش می‌توانید به بهترین شکل از پوست خود در برابر اشعه‌های مضر آفتاب محافظت کنید. در ادامه، زمان‌بندی مناسب تمدید ضد آفتاب، دلایل اهمیت این کار و نکات کاربردی آن را به تفصیل بررسی می‌کنیم.
دسترسی سریع به مطالب
چرا باید ضد آفتاب را تمدید کنیم؟
ضد آفتاب تنها زمانی وظیفه خود را به‌خوبی انجام می‌دهد که لایه محافظتی‌اش روی پوست سالم باقی بماند. اما چند دلیل مهم وجود دارد که نشان می‌دهد تمدید ضد آفتاب ضروری است:
- تجزیه فیلترهای محافظ: حتی بهترین ضد آفتاب پس از مدتی در اثر تابش اشعه‌های UV (فرابنفش) در پوست تحلیل می‌رود. بسیاری از فیلترهای شیمیایی موجود در ضد آفتاب‌ها نسبت به نور UV پایدار نیستند و پس از چند ساعت خاصیت حفاظتی خود را از دست می‌دهند. به‌عنوان مثال، فیلتر آووبنزون که از پهنای طیف اشعه UVA محافظت می‌کند، پس از حدود یک ساعت تابش آفتاب حدود ۳۰ درصد از کارایی خود را از دست می‌دهد. بنابراین تمدید کرم ضد آفتاب به معنای جایگزینی فنجان آب پر شده با یک فنجان تازه است؛ تا همچنان اشعه‌های مضر جذب شود و به پوست نرسد.
- پاک شدن کرم از پوست: حرکت دست، تعریق، برخورد با لباس یا حتی شستشوی صورت ممکن است لایه ضد آفتاب را از روی پوست پاک کند. اگر ضد آفتاب از بین برود، دیگر محافظتی وجود نخواهد داشت و تابش نور خورشید می‌تواند مستقیم به پوست آسیب برساند.
- نرسیدن مقدار کافی کرم: اغلب افراد در استفاده اول ضد آفتاب، به اندازه کافی از کرم را روی پوست نمی‌زنند. همچنین اگر ضد آفتاب را تمدید نکنیم، سطح کرم پراکنده شده تغییری نمی‌کند و پوشش محافظ کاهش می‌یابد.
در نتیجه هرچه مدت زمان بیشتری از زدن ضد آفتاب می‌گذرد و پوست تحت تابش خورشید قرار می‌گیرد، خطر آسیب‌هایی مثل آفتاب سوختگی، پیری زودرس پوست، تغییر رنگ و لک‌ها و حتی سرطان پوست افزایش می‌یابد. بنابراین تمدید به موقع ضد آفتاب نه تنها میزان محافظت را در حد اولیه حفظ می‌کند، بلکه سلامت و شادابی پوست شما را در درازمدت تضمین می‌کند.
هر چند ساعت یکبار باید ضد آفتاب را تمدید کرد؟
پاسخ کوتاه این است: معمولا هر دو ساعت یک بار ضد آفتاب را تمدید کنید. براساس توصیه کارشناسان و استانداردهای سلامت جهانی، کرم ضد آفتاب پس از این مدت محافظت موثری ارائه نمی‌دهد. اما فرکانس دقیق تمدید به شرایط محیطی بستگی دارد. جدول زیر راهنمای زمان بندی تمدید ضد آفتاب در شرایط مختلف را نشان می‌دهد:
| شرایط | زمان تمدید توصیه شده | توضیحات |
| فضای باز (آفتابی) | هر ۲ ساعت | تابش مستقیم خورشید شدت بیشتری دارد و سریع‌تر لایه محافظ را تضعیف می‌کند. |
| نزدیک پنجره یا داخل اتومبیل | هر ۲ تا ۳ ساعت | شیشه معمولی بیشتر UVB را فیلتر می‌کند اما اشعه UVA تا حدی عبور می‌کند؛ تمدید منظم لازم است. |
| فضای سرپوشیده (بدون پنجره نورگیر) | هر ۴ تا ۶ ساعت | در نبود تابش مستقیم، فواصل تمدید می‌تواند بیشتر باشد؛ در صورت نزدیک بودن به منابع نور طبیعی، فاصله را کاهش دهید. |
| پس از شنا یا تعریق زیاد | بلافاصله پس از خشک شدن | آب و عرق لایه ضد آفتاب را می‌زدایند؛ بعد از خشک کردن پوست، فورا تمدید کنید (حتی در صورت برچسب ضدآب). |
در عمل، اگر در هوای آزاد یا زیر تابش مستقیم خورشید قرار دارید، بهتر است هر دو ساعت یکبار کرم را تمدید کنید. در صورت تعریق شدید یا تماس با آب (مثلا در حین ورزش یا شنا) نیز باید بلافاصله پس از خشک شدن بدن، ضد آفتاب را دوباره استفاده کنید؛ چرا که میزان قابل توجهی از کرم قابل شسته شدن یا پاک شدن است. حتی اگر احساس کردید ضد آفتاب روی پوست شما تمیز شده یا کمتر شده، آن را تمدید کنید.
در مقابل، اگر بیشتر زمان را در فضای بسته یا در سایه می‌گذرانید و تابش مستقیم خورشید وجود ندارد، لزوم تمدید زود به زود کاهش می‌یابد. به عنوان مثال، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که اگر در طول روز پشت شیشه یا داخل خانه باشید و نور مستقیمی به پوستتان نتابد، می‌توانید فواصل تمدید را بیشتر کنید (هر ۴ تا ۶ ساعت یکبار). اما باز هم در صورت هر گونه تماس با آب یا تعریق، حتما ضد آفتاب را تمدید نمایید. به خاطر داشته باشید که حتی نور غیرمستقیم خورشید یا انعکاس روی سطوح (مثل آب دریا یا برف) نیز می‌تواند اثرات مخرب داشته باشد، پس توصیه می‌شود حداقل هر چند ساعت یکبار ضد آفتاب را تمدید کنید.
◊ پیشنهاد برای مطالعه: قبل از ضد آفتاب چی بزنیم
چگونه ضد آفتاب را به درستی تمدید کنیم؟
تمدید صحیح ضد آفتاب مراحلی دارد که رعایت آن‌ها بازدهی محافظتی را افزایش می‌دهد:
- پاکسازی یا خشک کردن پوست: در شرایط ایده‌آل، پیش از تجدید ضد آفتاب، پوست خود را به آرامی با شوینده ملایم یا میسلار شستشو دهید تا آلودگی و چربی‌ها پاک شود. پس از شستشو، پوست خود را با حوله نرم کاملا خشک کنید.
- مقدار مناسب کرم: مقدار کرم ضد آفتاب برای تمدید باید تقریبا به همان اندازه ای باشد که دفعه اول مصرف کردید. برای صورت و گردن معمولا یک بار فشار به لوله (معادل حدود ۲ تا ۲.۵ بند انگشت) کافی است. اطمینان حاصل کنید که تمامی نواحی در معرض آفتاب (پیشانی، گونه‌ها، بینی، لب فوقانی، چانه و گردن) پوشش داده شوند.
- اعمال یکنواخت کرم: کرم ضد آفتاب را به آرامی و به صورت لایه‌ای نازک روی پوست بمالید و مطمئن شوید نقاط سوخته یا سفید باقی نمانند. دقت کنید اطراف چشم‌ها را با کرم مخصوص چشم یا با مقدار خیلی کم کرم ضد آفتاب بپوشانید (پوست دور چشم نازک است).
- صبر برای جذب: پس از تمدید ضد آفتاب، اجازه دهید حداقل ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بگذرد تا کرم به خوبی جذب شود و لایه محافظ شکل بگیرد. در این مدت به پوست خود دست نزنید تا کرم به طور یکنواخت پخش شود.
- تکرار مراحل: اگر زمان زیادی تا بعدی دارید و شرایط همچنان آفتابی است، این مراحل را هر دو ساعت تکرار کنید.
در صورتی که امکان شستشوی صورت را ندارید (مثلا در محل کار یا بیرون از منزل)، نگران نباشید: بهتر است حداقل لایه جدید ضد آفتاب را روی لایه قبلی بزنید. به خصوص اگر کرم ضد آفتاب شما مینرال (فیزیکی) باشد، می‌توانید بدون شستشو دوباره روی پوست بزنید. ضد آفتاب‌های مینرال حاوی فیلترهایی مثل اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم هستند که جذب پوست نمی‌شوند و مانند یک پوشش فیزیکی باقی می‌مانند؛ پس مالیدن لایه جدید روی آن‌ها مشکلی ایجاد نمی‌کند.
اما اگر ضد آفتاب شما شیمیایی است، بهتر است در اولین فرصت پوست خود را بشویید و سپس کرم جدید بزنید تا فیلترها بهتر جذب پوست شوند. در غیر این صورت، حتی استفاده از ضد آفتاب شیمیایی روی لایه قبلی نیز بهتر از تمدید نکردن آن است. یادتان نرود که ضد آفتاب‌های شیمیایی برای اثرگذاری کامل نیاز به حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان دارند؛ بنابراین پس از زدن کرم تا قبل از تابش مجدد آفتاب این زمان را در نظر بگیرید.
◊ پیشنهاد برای مطالعه: چرا کرم ضد آفتاب را نباید دور چشم زد
آیا در زمستان یا محیط‌های بسته هم باید ضد آفتاب تمدید شود؟
بسیاری گمان می‌کنند ضد آفتاب فقط در تابستان و نور مستقیم ضروری است، اما این تصور اشتباه است. زمستان و حتی نور محیط‌های داخلی هم می‌تواند پوست را تحت تأثیر قرار دهد:
- تابش در زمستان: هوای برفی یا سرد نیز همچنان میزان زیادی اشعه UV دارد. سطح برف نور خورشید را مانند یک آینه منعکس می‌کند و می‌تواند آسیب‌های خورشید را افزایش دهد. بنابراین در فصل زمستان نیز بهتر است طبق زمان بندی معمول (حدود هر دو تا سه ساعت) ضد آفتاب را تمدید کنید. فقط دقت کنید در مناطق سرد و خشک پوست به سرعت دهیدراته می‌شود و در این شرایط کرم ضد آفتاب مرطوب کننده بیشتری را انتخاب کنید.
- فضاهای سرپوشیده و نور مصنوعی: اگر در منزل یا محیط کار هستید و از نور مستقیم خورشید دورید، می‌توانید فواصل تمدید را کمی بیشتر کنید. برای مثال، اگر وسط خانه هستید و پنجره‌ها بسته است، نیازی به تمدید هر دو ساعت ندارد (ممکن است هر ۳-۴ ساعت یکبار کافی باشد). اما اگر پشت میز کار به پنجره نزدیک هستید یا نوری وارد می‌شود، همچنان اشعه UVA ممکن است به پوست شما برسد؛ در این حالت بهتر است مثل فضای باز عمل کنید و هر دو ساعت یکبار ضد آفتاب را تمدید کنید.
- شب و تابش نامرئی: در شب که خورشید نیست، خطری از نور UV شما را تهدید نمی‌کند و نیازی به تمدید ضد آفتاب نیست. با این حال برخی منابع اشاره کرده‌اند حتی نورهای مصنوعی (مانند لامپ فلورسنت یا مانیتور کامپیوتر) مقدار کمی اشعه‌ی آبی یا UV منتشر می‌کنند که اگرچه بسیار کمتر از نور خورشید است، ولی اگر ساعات طولانی جلوی کامپیوتر باشید، می‌توانید برای اطمینان از یک ضد آفتاب فیزیکی یا روشن کننده فاقد اشعه UV استفاده کنید.
در کل، هنگام تمدید ضد آفتاب تمرکز را روی شرایطی قرار دهید که پوست شما واقعا در معرض تابش قرار دارد. حتی در فصول سرد یا محیط‌های سرپوشیده، یکبار تمدید ضرری ندارد و بهتر است انجام شود تا هیچ نقطه‌ای از حفاظت پوست کم نباشد.
◊ پیشنهاد برای مطالعه: ضد آفتاب استیکی چیست
نتیجه گیری
تمدید منظم کرم ضد آفتاب کلید حفظ سلامت و شادابی پوست شما در برابر نور خورشید است. با تمدید مناسب در فواصل زمانی مشخص (حداقل هر دو ساعت یکبار در فضای باز) و پس از حوادثی مانند تعریق، شستشو یا ورزش، می‌توان از بروز مشکلاتی مثل سوختگی، التهاب و پیری زودرس جلوگیری کرد. همچنین مقدار کافی کرم و نحوه صحیح اعمال آن را فراموش نکنید و در صورت امکان قبل از تمدید کرم قبلی را پاکسازی کنید. در زمستان یا محیط‌های داخلی تا حد امکان ضد آفتاب را تمدید کنید تا پوستتان همیشه محافظت شود. در پایان یادتان باشد هر تکرار ضد آفتاب بهتر از عدم تمدید است، پس در محافظت از پوستتان سهل انگاری نکنید.
اگر درباره نحوه استفاده و تمدید ضد آفتاب تجربه یا سوالی دارید، حتما در قسمت دیدگاه با ما در میان بگذارید؛ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم.
