چگونه فاسد شدن کرم ضد آفتاب را تشخیص دهیم؟

آیا تا به‌ حال به این فکر کرده‌اید که نحوه تشخیص فاسد شدن کرم ضد آفتاب چگونه است؟ کرم ضد‌آفتاب سپر محافظ پوست شما در برابر اشعه‌های مضر خورشید است، اما این سپر دفاعی نیز ممکن است با گذشت زمان و در شرایط نگهداری نامناسب اثر خود را از دست بدهد. به طور خلاصه، برای تشخیص خراب شدن ضد‌آفتاب کافی است به چند علامت ساده توجه کنید: تغییر رنگ، بوی نامطبوع، بافت غیرعادی یا گذشتن تاریخ مصرف. در ادامه این نشانه‌ها و دیگر نکات مهم را توضیح می‌دهیم تا بتوانید به راحتی کرم ضد‌آفتاب سالم را از نوع فاسد تشخیص دهید.

چه علائمی نشان می‌دهد که کرم ضد‌آفتاب خراب شده است؟

برای نحوه تشخیص فاسد شدن کرم ضد آفتاب باید به چند نشانه‌ کلیدی دقت کنید. مهم‌ترین علائم فاسد شدن کرم ضد‌آفتاب عبارت‌اند از:

۱. تاریخ انقضا گذشته است: تمام کرم‌های ضد‌آفتاب یک تاریخ انقضا روی بسته‌ بندی خود دارند (معمولا ۲ تا ۳ سال پس از تولید قابل استفاده‌اند). ضد‌آفتاب تاریخ‌ گذشته حتی اگر از نظر ظاهری سالم به نظر برسد، قدرت حفاظتی فیلترهایش به‌ شدت افت کرده و دیگر قابل‌ اعتماد نیست. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأکید می‌کند که کرم ضد‌آفتاب باید حداکثر تا سه سال پس از تولید مصرف شود؛ بنابراین اگر بیش از سه سال از تولید یا تاریخ انقضای آن گذشته است، آن را دور بیندازید.

۲. بوی غیرمعمول یا نامطبوع: یک کرم ضد‌ آفتاب سالم معمولا بوی ملایم و مشخصی دارد. اگر بوی کرم شما تند، ترش یا به طور کلی ناخوشایند و غیرعادی شده باشد، نشانه‌ فساد محصول است. تغییر بو معمولا به دلیل تجزیه‌ مواد تشکیل‌ دهنده یا رشد باکتری‌ها در کرم فاسد رخ می‌دهد. حتی اگر تاریخ مصرف هنوز نگذشته باشد، استشمام بوی بد کافی‌ست تا کرم را غیرقابل استفاده بدانید.

۳. تغییر رنگ محصول: رنگ کرم ضد‌آفتاب تازه یکنواخت و معمولا سفید یا کرم‌ رنگ است. تغییر رنگ ضد‌آفتاب به زردی، قهوه‌ای شدن یا تیره‌تر شدن آن از حالت طبیعی، زنگ خطری جدی است. این تغییر رنگ اغلب در اثر اکسید شدن ترکیبات کرم به خاطر تماس طولانی با هوا و نور رخ می‌دهد. وجود لکه‌های تیره یا کدر شدن رنگ کرم به این معنی است که مواد فعال آن تخریب شده‌اند و دیگر نباید از آن استفاده کنید.

۴. تغییر بافت و غلظت کرم: کرم ضد‌آفتاب باید بافتی یکدست، نرم و همگن داشته باشد. هر گونه تغییر در بافت یا غلظت می‌تواند نشان‌ دهنده‌ خراب شدن آن باشد. برای مثال، اگر کرم بیش از حد غلیظ شده و به سختی از تیوپ خارج می‌شود یا برعکس خیلی رقیق و آبکی شده است، این حالت طبیعی نیست. همچنین ایجاد ذرات یا توده‌های کوچک در کرم (دانه‌ دانه شدن) از نشانه‌های فساد محصول به‌ شمار می‌آید.

۵. دو فاز شدن یا جدا شدن مواد: جدا شدن لایه‌ روغن از بخش آب کرم یکی از واضح‌ ترین علائم فاسد شدن ضد‌آفتاب است. اگر هنگام فشردن تیوپ مشاهده کردید که یک مایع روغنی زرد رنگ جداگانه از کرم بیرون می‌آید و باقی کرم با قوام دیگری در تیوپ مانده، یعنی فرمولاسیون محصول از هم گسیخته شده است. این حالت دوفاز شدن معمولا در اثر ماندن کرم در محیط خیلی گرم یا گذشتن از عمر مفید آن رخ می‌دهد. در صورت مشاهده‌ چنین وضعیتی، از مصرف کرم خودداری کنید.

به محض مشاهده‌ یک یا چند مورد از علائم بالا در کرم ضد‌آفتاب خود، مصرف آن را متوقف کرده و محصول را دور بیندازید. همچنین همیشه هنگام خرید، به تاریخ تولید و انقضای محصول دقت کنید تا از تازه بودن آن اطمینان داشته باشید.

◊ پیشنهاد برای مطالعه: آیا کرم ضد آفتاب مانع جذب ویتامین D می‌ شود

چگونه از فاسد شدن زودهنگام کرم ضد‌آفتاب جلوگیری کنیم؟

همانطور که دیدیم، نگهداری نادرست می‌تواند باعث شود یک کرم پیش از تاریخ انقضا خراب شود. با رعایت چند نکته می‌توانید عمر مفید ضد‌آفتاب خود را افزایش داده و از فاسد شدن زودهنگام کرم ضدآفتاب جلوگیری کنید:

نگهداری در دمای مناسب: کرم ضد‌آفتاب را در جای خنک و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. گرما بزرگترین دشمن پایداری فیلترهای ضد‌آفتاب است. قرار دادن طولانی‌ مدت کرم در محیط‌های داغ (مثلا داخل خودرو در روزهای تابستان) یا مقابل نور شدید آفتاب، به سرعت ترکیبات فعال آن را تجزیه کرده و کرم را خراب می‌کند. بهترین دما برای نگهداری ضد‌آفتاب، دمای اتاق (حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه) و محیط خشک و تاریک مانند کمد است.

بستن کامل درب پس از هر بار استفاده: پس از استفاده از کرم، همیشه درپوش تیوپ را محکم ببندید. ورود هوا و رطوبت به داخل بسته‌ بندی می‌تواند فرمول کرم را اکسید کرده و میکروب‌ها را وارد آن کند. این امر به مرور زمان باعث خراب شدن کرم ضد‌آفتاب پیش از موعد خواهد شد. با محکم بستن درب، کرم شما از تماس با هوا و آلودگی‌ها در امان می‌ماند و دیرتر کیفیت خود را از دست می‌دهد.

خودداری از تماس مستقیم دست با کرم: برای استفاده از کرم ضد‌آفتاب، تا حد امکان از انگشتان آلوده استفاده نکنید. بهتر است از یک کاردک یا قاشقک تمیز برای برداشتن کرم استفاده شود. انتقال باکتری و قارچ از طریق دست آلوده به داخل ظرف کرم، یکی از عوامل پنهان فساد زودرس محصولات است. اگر هم ناچارید از انگشت استفاده کنید، حتما دست‌های خود را قبل از آن با آب و صابون بشویید تا احتمال آلودگی به حداقل برسد.

مصرف محصول در مدت توصیه‌ شده پس از باز شدن: به نشانگر روی بسته‌ بندی که عددی مانند ۶M یا ۱۲M دارد توجه کنید. این عدد مشخص می‌کند که کرم تا چند ماه پس از اولین باز شدن قابل استفاده است (برای مثال ۶ ماه یا ۱۲ ماه). بعد از این مدت، حتی اگر تاریخ انقضای کلی محصول نگذشته باشد، کرم را کنار بگذارید و از یک ضد‌آفتاب جدید استفاده کنید.

◊ پیشنهاد برای مطالعه: چگونه ضد آفتاب را تمدید کنیم

خطرات و عوارض استفاده از کرم ضد‌آفتاب فاسد

استفاده از یک کرم ضد‌آفتاب فاسد یا تاریخ‌ گذشته نه‌ تنها مفید نیست، بلکه می‌تواند به پوست شما آسیب برساند. در ادامه به مهم‌ترین عوارض و پیامدهای استفاده از ضد‌آفتاب خراب اشاره می‌کنیم:

• تحریک و التهاب پوستی: ترکیبات شیمیایی که در کرم فاسد دچار تغییر شده‌اند ممکن است باعث قرمزی، سوزش، خارش و التهاب پوست شوند. حتی افرادی که پوست خیلی حساسی ندارند هم ممکن است با استفاده از کرم تاریخ‌ گذشته دچار تحریکات پوستی شوند.
• ایجاد جوش و آکنه: باکتری‌ها در کرم‌های فاسد به راحتی رشد می‌کنند. وقتی چنین کرمی را به صورت خود بزنید، ممکن است منافذ پوست با ترکیبات تجزیه‌ شده و آلودگی‌ها بسته شود و زمینه برای بروز جوش‌های سرسیاه، سرسفید یا آکنه‌های التهابی فراهم گردد. بسیاری از کرم‌های ضد‌آفتاب پایه چرب در صورت خراب شدن، بیشتر مستعد ایجاد آکنه هستند.
• عفونت‌های پوستی: یک کرم ضد‌آفتاب که فاسد شده باشد می‌تواند محل رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها شود. استفاده از این کرم آلوده احتمال بروز عفونت‌های پوستی مانند فولیکولیت (عفونت فولیکول مو) یا انواع قارچ‌های پوستی را افزایش می‌دهد. خصوصا اگر روی پوست خود بریدگی، خراش یا جوش باز داشته باشید، میکروب‌های موجود در کرم فاسد می‌توانند به راحتی وارد پوست شده و ایجاد عفونت کنند.
• کاهش یا از دست رفتن محافظت در برابر آفتاب: مهم‌ترین خطر استفاده از ضد‌آفتاب فاسد این است که دیگر محافظت مؤثری در برابر اشعه‌ UV خورشید ایجاد نمی‌کند. وقتی فیلترهای شیمیایی کرم تخریب شده باشند، پوست شما در برابر آفتاب عملا بی‌دفاع می‌شود. در نتیجه ممکن است دچار آفتاب‌ سوختگی، لک‌های تیره، پیری زودرس پوست و حتی افزایش ریسک سرطان پوست شوید. به یاد داشته باشید کرم تاریخ‌ گذشته هیچگاه شما را از خطرات نور خورشید مصون نخواهد داشت.
• واکنش‌های آلرژیک: تغییر ترکیبات در یک کرم فاسد می‌تواند باعث بروز حساسیت در پوست شود، حتی اگر قبلاً به آن محصول آلرژی نداشتید. علائمی مانند کهیر، قرمزی شدید، خارش گسترده یا ورم پوست ممکن است به دنبال استفاده از کرم فاسد پدیدار شوند. در صورت مشاهده‌ چنین علائمی بعد از استفاده از کرم، سریعا پوست خود را شستشو دهید و مصرف محصول را قطع کنید.

◊ پیشنهاد برای مطالعه: قبل از ضد آفتاب چی بزنیم

جمع‌ بندی

کرم ضد‌آفتاب نیز مانند هر محصول بهداشتی دیگری عمر مفید مشخصی دارد و پس از آن دیگر قابل‌ اعتماد و مؤثر نخواهد بود. به کمک نکاتی که در این مقاله گفته شد، می‌توانید نحوه تشخیص فاسد شدن کرم ضد آفتاب را یاد بگیرید و با مشاهده‌ هر کدام از نشانه‌های خطر (از تغییر ظاهر و بو گرفته تا پایان تاریخ مصرف)، از ادامه‌ استفاده از آن کرم خودداری کنید. با دور انداختن به‌ موقع محصولات تاریخ‌ گذشته و نگهداری درست از ضد‌آفتاب، همیشه پوستی ایمن در برابر اشعه‌های مضر خواهید داشت و از فواید کرم ضد‌آفتاب با حداکثر کارایی بهره‌ مند می‌شوید.

اگر شما هم تجربه‌ای درباره‌ خراب شدن کرم‌های ضد‌آفتاب یا نظری در مورد نکات گفته‌ شده دارید، خوشحال می‌شویم که دیدگاه خود را در بخش نظرات با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.